Het opzetten van een sim-racing setup is een heel avontuur: eerst moet je een budget bepalen voor de randapparatuur en het platform (PC/consoles), dan moet je beslissen of je een tafel, een bureau of een cockpit gaat gebruiken, dan is het de keuze van de randapparatuur en de mate van immersie die je wilt. Het is echt niet makkelijk om dat allemaal te doen, en ik weet waar ik het over heb.

Naar mijn mening is het belangrijkste randapparaat in een sim-raceconfiguratie het stuur. Dat is begrijpelijk, om de eenvoudige reden dat je hiermee de voertuigen kunt besturen en de onderdompeling nog verder kunt stimuleren. Zonder stuur kun je niet sim-racen. Sommigen zeggen misschien dat het met een controller hetzelfde is, maar het is helemaal niet hetzelfde, noch dezelfde mate van immersie.

Op het gebied van sim-racing zijn er verschillende spelers die een breed scala aan producten en randapparatuur van uitstekende kwaliteit aanbieden, en Logitech is er daar één van. In de gamewereld is Logitech vooral bekend om zijn uitstekende PC-randapparatuur, zoals muizen en toetsenborden. Maar fans van sim-racing weten ook dat de fabrikant zijn klanten meer biedt dan dat, inclusief randapparatuur voor sim-racing. Stuur, versnellingspook, voet, pedalen enzovoort. Logitech doet het allemaal, en in dit artikel laat ik je kennismaken met het merk, zijn geschiedenis en enkele van zijn beste stuurwielen.

Het Logitech-productassortiment

Als het aankomt op sim-racing, verbleekt Logitech in vergelijking met Fanatec en Thrustmaster. Erg jammer, zeker als je bedenkt dat het Zwitserse merk een van de eersten was op het gebied van sim-racing.

Hoewel er niet echt productreeksen zijn, biedt Logitech in totaal 3 productcategorieën voor sim-racing. Er is een instapcategorie, een middencategorie en sinds kort een topcategorie. Deze categorieën bevatten niet meerdere randapparaten, zoals bijvoorbeeld het geval is bij Fanatec, maar alleen wat nodig is.

Het instapmodel van Logitech bevat een stuur, voetstuk en pedalen van goede kwaliteit voor ongeveer €300. De middenklasse bevat ook een stuur, voetstuk en pedalen van betere kwaliteit, met preciezere force feedback, voor een hogere prijs (meer dan €400). Dan is er de zeer recente topklasse Pro-serie, met een stuur + Direct Drive-basisbundel voor € 1100, en dat is zonder de pedalen. De laatste kost minder dan €400.

Sommigen denken misschien dat de catalogus van Logitech erg beperkt is, vooral vergeleken met die van bijvoorbeeld Fanatec. Er is echter één ding dat de twee merken van elkaar onderscheidt: Logitech richt zich op beginners en liefhebbers van sim-racing op zondag, terwijl Fanatec zich richt op hardcore fans en sim-racing professionals. Dit zijn twee totaal verschillende visies op elkaar, en het is noodzakelijk om dat te begrijpen.

Maar dat kan na verloop van tijd veranderen, zeker als je bedenkt dat Logitech nu een premium stuurwiel, onderstel en pedaalbord aanbiedt, die goed zouden kunnen concurreren met de ClubSport-serie van Fanatec.

Logitech stuurwielen

Als er in de wereld van sim-racing geen belletje gaat rinkelen, ben ik bang dat ik je moet teleurstellen door je te vertellen dat er momenteel niet veel Logitech-stuurwielen op de markt zijn. In feite heeft de fabrikant 4 modellen in zijn hele catalogus, waarvan er 2 vrijwel identiek zijn en compatibel op verschillende platforms.

Logitech heeft zichzelf gepositioneerd in het instap- tot middensegment, met stuurwielen die fatsoenlijk zijn, maar niets meer dan dat. Het idee is om een product aan te bieden dat zowel betaalbaar is als een toegangspoort tot de wereld van sim-racen. Als je als hobbyist op zoek bent naar een goedkoop stuur, basis en pedalboard bundel, dan is Logitech de plek om te winkelen.

De catalogus is heel eenvoudig, met producten die erg op elkaar lijken, met uitzondering van het Pro-assortiment, dat zowel nieuw is als gericht op sim-raceprofs. Bovendien ga je niet ten onder aan je budget, want de prijzen zijn heel betaalbaar voor de discipline, zeker als je kijkt naar de kwaliteit van de producten.

Logitech G29 en G920

Voordelen :

• Goede bouwkwaliteit
• Vaste materialen
• Correcte krachtterugkoppeling

Nadelen :

• Dode zone van een paar graden

Ik begin met een product dat het instapmodel van Logitech vertegenwoordigt, de G29 en G920. Deze stuurwielen zijn in feite twee bijna identieke producten, en de enige verschillen tussen hen zijn consolecompatibiliteit en ontwerp. De G29 is compatibel met Playstation en PC, en de G920 is compatibel met Xbox en PC. Zoals ik al zei, de twee wielen zijn vrijwel identiek.

Over het algemeen zijn deze stuurwielen gericht op beginners die zich willen verdiepen in sim-racen, maar ze kunnen ook worden gebruikt door liefhebbers die zich willen vermaken met het spelen van bijvoorbeeld Forza of Gran Turismo. Er is geen echte limiet aan hoe ver je kunt gaan met deze twee randapparaten, tenzij je natuurlijk zowel realisme als immersie wilt.

Hoewel deze twee stuurwielen minder dan €300 kosten, heeft Logitech toch kwaliteitsmaterialen gebruikt bij de fabricage. Je hebt metaal voor de onderdelen die mobiel en stevig moeten zijn, en de rest is plastic. Maar voor deze prijs moesten concessies worden gedaan, en dat begrijp ik volkomen. De visie van het merk is om een kwaliteitsproduct aan te bieden voor een zeer aantrekkelijke prijs, en daar ben ik blij mee.

De grip is goed, met knoppen en peddels die gemakkelijk bereikbaar zijn zonder je handen te veel te bewegen. Het leer op het stuur zorgt voor een goede grip en gevoel in de hand, wat de onderdompeling verbetert. De enige verschillen tussen de G29 en G920 zijn de knoppen, aangezien het ene voor de Playstation is en het andere voor de Xbox.

Oké, dan nu het zwakke punt. Als je kijkt naar de prijs, die vaak rond de €260 ligt, is dit punt begrijpelijk. Er is een dode zone van een paar graden in het midden van het stuur. Dit betekent dat kleine trajectcorrecties niet worden meegenomen vanwege de basistechnologie. Deze twee stuurwielen van Logitech gebruiken twee motoren en een tandwielsysteem om force feedback te genereren, en dat is niet de meest betrouwbare technologie in het segment.

Al met al vind ik deze wielen erg goed voor beginners in sim-racen, maar ook voor amateurs die een leuke tijd willen hebben.

Lees mijn volledige review van de Logitech G29 of lees mijn volledige review van de Logitech G920.

De Logitech G923 Trueforce

Voordelen :

• Goede bouwkwaliteit
• Hoogwaardige materialen
• Bundel met basis, stuur en pedalen

Nadelen :

• Soms niet-lineaire krachtfeedback met Trueforce

Le G923 is een upgrade van de G29 en G920 stuurwielen. Hoewel het nieuwe verbeteringen biedt ten opzichte van zijn voorgangers, heeft het ook hun zwakke punten geërfd.

De G923 Trueforce is dus een kwaliteitsstuur voor de prijs (rond de €500) dat degelijke materialen gebruikt. Je hebt metaal voor het frame en leer rondom het stuur. Eerlijk gezegd is het premium voor de prijs.

Met een diameter van 28 cm is het stuur een beetje klein naar mijn smaak, maar je kunt er gemakkelijk mee overweg. De ergonomie is perfect en de knoppen zijn makkelijk te bereiken. Bovendien is dit stuur compatibel met PC, Playstation en Xbox. Geen twee modellen meer van hetzelfde product, maar eentje met betere prestaties.

Het verschil tussen de G923 en eerdere stuurwielen zit hem in de motor en de Trueforce technologie. Logitech heeft veel moeite gedaan om deze technologie te ontwikkelen, die rechtstreeks verbinding maakt met de fysieke motor van de sim die je speelt. Het resultaat: een verbeterde natuurgetrouwheid en meer realisme en prestaties. Het koppel van de forcefeedback is veel nauwkeuriger dan voorheen, dankzij gegevens die rechtstreeks afkomstig zijn van de fysica-engine van de game.

Op papier ziet het er goed uit. Maar wanneer het op toepassing aankomt, is het soms niet-lineair. Als het goed werkt, is het realisme aanwezig en benadert het dat van Direct Drive-motoren. Maar als het niet werkt, krijg je soms een waas in het stuurwiel. Het is een nieuwe technologie en ik denk dat Logitech deze in de loop van de tijd zal verfijnen.

Ik ga nu verder met het pedaalbord van de G923, dat prima is. Er zitten 3 pedalen op, met een Load Cell systeem. De rem is naar wens instelbaar voor een goed gevoel. Het kan niet tippen aan de jack pedalen, maar het is behoorlijk voor de prijs.

Over het geheel genomen vind ik het een duidelijke verbetering ten opzichte van de G29 en G920. Het is een bundel die ik eerder aan amateurs dan aan beginners zou aanraden. De onderdompeling is beter, net als de sensaties die je ervaart.

Lees mijn volledige review van de Logitech G923.

Het Logitech G Pro-wiel

Voordelen :

• Basis Directe Aandrijving
• Snel losmaken
• Goede bouwkwaliteit

Nadelen :

• Prijs een beetje hoog

De G Pro stuur Logitechs eerste Direct Drive stuur, en ik moet zeggen dat dat een goede zaak is. Concurrentie op de markt is altijd goed voor consumenten, vooral als je bedenkt dat Thrustmaster in de strijd is gesprongen met zijn DD-basis.

Qua ontwerp is dit stuur verkrijgbaar in 2 versies: een voor Xbox/PC, de andere voor PS/PC. Let dus goed op voordat je iets koopt, vooral omdat het stuur alleen op de Logitech-website wordt verkocht.

De ergonomie is uitstekend, met een stuur met vlakke onderkant en goed geplaatste knoppen/paddles. Ik vind het geweldig, vooral de toevoeging van een tweede paar peddels op het stuur. Een ander positief punt is dat Logitech eindelijk de stap naar QR heeft gezet. Dit betekent dat de fabrikant een hele reeks G Pro-stuurwielen aan het voorbereiden is voor zijn klanten, en ik kan niet wachten om ze te zien!

Deze bundel (stuur + basis) is zeer recent, uitgebracht in september 2022. Hoewel Logitech-producten bekend staan om hun betrouwbaarheid, is er voor dit stuurwiel nog niets bewezen, aangezien het nog maar een paar maanden geleden is uitgebracht. Toch maak ik me er niet al te veel zorgen over. Aan de andere kant vind ik de prijsstelling (€ 1.100) niet ideaal, vooral als je bedenkt dat je het opneemt tegen Fanatec met een 8nm CLS DD en vrijwel elk middenklasse stuurwiel voor € 700 of € 800 in totaal. Natuurlijk zul je zeggen dat G Pro Wheel 11 nm is, maar de technologie is gloednieuw voor Logitech en Fanatec beheerst deze al jaren. Eerlijk gezegd is €1100 zonder het pedaal een beetje duur, zelfs als het koppel hoger is dan dat van de concurrentie.

Het Logitech-verhaal

Net als andere sim-racing spelers is Logitech opgericht voor het jaar 2000, in 1981 om precies te zijn. Logitech S.A., zoals het bedrijf bekend staat, heeft zijn hoofdkantoor in Lausanne, Zwitserland. Maar in werkelijkheid gaat de oorsprong van het bedrijf terug tot 1976, toen de twee oprichters, Daniel Borel en Pierluigi Zappacosta , aan de Stanford University hun diploma in software engineering behaalden.

Aan het begin van de geschiedenis van Logitech richtte het bedrijf zich op software. Dit is logisch, aangezien de oprichters een diploma op dit gebied hadden. Pas in de jaren 2000 richtte het bedrijf zich op computerrandapparatuur zoals muizen en toetsenborden. Logitech maakt dit soort randapparatuur nog steeds en ze worden beschouwd als de beste ter wereld.

Na deze eerste succesvolle stap in de wereld van computerrandapparatuur besloot Logitech producten voor simulatie te gaan ontwikkelen, met het eerste stuurwiel voor de PS2: de Logitech GT Force. In feite creëerde het merk een hele reeks randapparaten voor Sony’s console en voor PC’s in die tijd, wat het begin van een nieuw tijdperk markeerde.

Op dat moment begon het echt te lopen voor Logitech met zijn randapparatuur, die een wereldwijd succes werd. Iedereen wilde een Logitech-toetsenbord of -muis, om de eenvoudige reden dat er niets beters op de markt was voor de geboden prijs. En als we snel vooruitspoelen naar vandaag, blijft de situatie ongewijzigd: Logitech is het randapparatuurmerk met een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding.

Hoe is Logitech het goedkoopste merk voor sim-racing geworden?

Als we het hebben over goedkope randapparatuur voor sim-racing, denken we meteen aan producten die kant-en-klaar zijn gemaakt, onbetrouwbaar zijn, vrijwel geen gevoel geven en tegen zeer lage prijzen worden verkocht. Goedkope producten op zich. Maar Logitech deelt niet dezelfde visie.

Laten we een computerrandapparaat als voorbeeld nemen: muizen. Op de markt worden Logitech-muizen beschouwd als de muizen met de beste prijs-kwaliteitverhouding, vooral die met de Hero-sensor. Om eerlijk te zijn, het zijn zeker niet de beste muizen ooit, maar Logitech muizen voldoen aan een aantal eisen als het gaat om goede muizen - en goedkoop! Dat is de logica van het merk: een uitstekend product aanbieden dat zoveel mogelijk vakjes aankruist voor een zeer redelijke prijs, en dat is hoe Logitech een van de beste merken gamingrandapparatuur is geworden.

In tegenstelling tot marktleiders als Fanatec , die niet per se compromissen willen sluiten met hun sim-racing randapparatuur, ten koste van hun vaak hoge prijzen, is Logitech altijd op zoek naar manieren om ‘budgetvriendelijke’ producten aan te bieden om nog meer klanten aan te trekken. Dat werkt al jaren en dat zal nog lang zo blijven.

Ik geef je een voorbeeld van een van de populairste stuurwielen van het merk, de G29. Het is een bundel die bestaat uit een stuur met een voetstuk en een pedaalbord, allemaal voor ongeveer €200. Ik kan je nu al vertellen: geen van de andere concurrenten doet het beter voor deze prijs, vooral met een basis die force feedback heeft en compatibel is met PC en consoles (afhankelijk van het model). En daarom hou ik van Logitech - het is het enige merk dat ik kan bedenken dat in gedachten houdt dat sim-racen niet alleen voor de elite is en voor mensen die zich een goede setup kunnen veroorloven.

Logitechs benadering van randapparatuur

Zoals we hierboven hebben gezien, maakt Logitech niet alleen producten voor sim-racing. Het merk is actief in de markt voor randapparatuur voor pc en console, met toetsenborden, muizen, muismatten, headsets, simulatieproducten (racen en vliegen), joysticks en zelfs landbouwsimulatieproducten.

Het is natuurlijk niet gemakkelijk om te evolueren in zo’n concurrerende markt als die van randapparatuur. Logitech heeft een vrij breed assortiment, voornamelijk verdeeld in 3 categorieën: instapniveau, middenklasse en topklasse. Vroeger gold dit voornamelijk voor toetsenborden en muizen, maar de situatie is veranderd met de komst van de Pro-serie (of reeks) in sim-racing.

Deze aanpak is bijna identiek aan die van Thrustmaster wat betreft randapparatuur, met de uitzondering dat Logitech ook producten maakt voor computers en consoles, en zich niet richt op simulatie randapparatuur. Wat mij betreft een zeer gunstige aanpak voor zowel het merk als de consument, die uiteindelijk kan beschikken over het volledige assortiment Logitech-randapparatuur en het bijbehorende ecosysteem.

Logitechs bundelaanpak

In sim-racing benaderen merken hun producten op verschillende manieren. Je hebt bijvoorbeeld Fanatec en Simucube , die zich meer richten op op maat gemaakte setups met stuur, voet, naaf, pedalen, handrem, versnellingspook, cockpit, etc. Je kunt elk randapparaat kiezen op basis van je behoeften en voorkeuren. Je kunt elk randapparaat kiezen op basis van je behoeften en voorkeuren. Persoonlijk hou ik van deze aanpak, maar je moet wel de financiële middelen hebben om deze sim-race randapparatuur te kopen.

Logitech ziet dat anders, of zag dat in ieder geval anders. Tot voor kort werden alle sim-racing randapparatuur van het merk verkocht in bundels, met stuur, voet en pedalen. Er zijn ook versnellingshendels, maar deze randapparatuur is meer gericht op fans die meer immersie willen. Het Zwitserse merk wil daar echter verandering in brengen en de concurrentie het hoofd bieden met meer meeslepende producten, namelijk een stuur met een direct-drive basis, of zoals we in het jargon zeggen: Direct Drive.

Voor Logitech is dit een nieuwe ervaring en vooral onbekend terrein, omdat het merk zich altijd heeft ontwikkeld in het instap- en middensegment met tandwielaangedreven producten. En nu, uit het niets, komen ze met een DD-stuur uit het topsegment, nog steeds in bundel, en van goede kwaliteit. Ik kom hieronder terug op dit product.

Het Logitech-ecosysteem

Zoals elke goede fabrikant van randapparatuur, of het nu gaat om sim-racing of niet, heeft Logitech zijn eigen ecosysteem dat ervoor zorgt dat zijn producten in harmonie werken. Bij sim-racing sluiten alle producten van Logitech op elkaar aan om perfect te werken, via een USB-verbinding. Het is praktisch en het is precies hetzelfde bij andere fabrikanten.

Logitech-randapparatuur werkt ook op verschillende platforms, waaronder pc en consoles. In feite gaat het debuut van het merk in de wereld van sim-racing helemaal terug naar de dagen van de PS2, met een stuurwiel voor Gran Turismo. Dat de fabrikant zich meer richt op het ‘budgetvriendelijke’ segment betekent niet dat je bang moet zijn om zijn producten te gebruiken. Ik kan je verzekeren dat Logitech-producten van goede kwaliteit zijn, ongeacht het assortiment.

Welke moet ik kiezen?

• Budget. Logitech heeft zich met de nieuwe G Pro serie eindelijk aangesloten bij de club van high-end fabrikanten van sim-race randapparatuur. Er is echter voor ieder wat wils, met bundels onder de €300, onder de €500 en boven de €1000. Zorg er dus voor dat je winkelt op basis van je budget.
• Compatibiliteit. Net als de andere spelers in het spel biedt Logitech producten die compatibel zijn met de PS, Xbox en PC platforms, maar niet allemaal tegelijk. Zorg ervoor dat je goed onderzoek doet voordat je de sprong waagt.
• Beschikbaarheid. Afgezien van het G Pro-assortiment zijn alle andere producten van de fabrikant gemakkelijk verkrijgbaar in winkels, wat ideaal is voor mensen die het product willen zien en aanraken voordat ze het kopen.
• Ergonomie. Ik vind de producten van Logitech erg makkelijk om mee overweg te kunnen, ongeacht de stijl van sim-racen die je prefereert. Deze wielen passen op bijna elke sim en je zult geen problemen hebben om ermee overweg te kunnen.
• Onderdompeling. Met uitzondering van het G Pro Wheel is de onderdompeling van de G29, G920 en G923 bijna identiek en correct, maar meer ook niet. Als je op zoek bent naar een goede sim-race-ervaring, heb je de drie modellen die ik eerder noemde. Als je de onderdompeling nog verder wilt doorvoeren, heb je de G Pro Wheel-reeks.

Conclusie

Logitech is altijd een merk geweest dat producten van goede kwaliteit biedt tegen onverslaanbare prijzen. Het doelsegment is altijd het instap-/middensegment geweest, maar daar komt langzaam verandering in.

Het Zwitserse merk wil het opnemen tegen de grote bazen van sim-racing met zijn G Pro-reeks, die al een stuur, voetstuk en pedalen bevat. Het enige wat nog moet gebeuren is de ontwikkeling van het bijbehorende ecosysteem om te kunnen concurreren met de anderen. De toekomst ziet er nog rooskleuriger uit voor deze discipline en Logitech is van plan om daar deel van uit te maken.